Een bouwwerk geen gebouw zijnde...

Hadden ze geen zin in bemoeienis? Dat vraag ik me af terwijl ik door mijn persoonlijke meldingen van overheid.nl scrol. Een prima service, waar je je op basis van je postcode kunt abonneren op updates van je gemeente, waterschap en andere lokale overheden. Lekker handig, al is het misschien minder gezellig dan het buurtblaadje van vroeger.

Het lijkt een simpel systeem: de burger of ondernemer krijgt bericht, de ambtenaar voert het in. Maar er wringt iets. Vooral als je kijkt naar toegankelijkheid, iets waar de Nederlandse overheid onlangs door de VN op de vingers voor is getikt. Het gaat dan niet alleen over drempels voor mensen met visuele of motorische beperkingen, maar ook over de begrijpelijkheid van wat er staat. En geloof me, na een nacht waarin mijn zoontje in zijn slaap werd achtervolgd door een reuzekonijn, ben ik zeker niet de enige die op zo’n moment moeite heeft om heldere teksten te begrijpen.

Ophef in de buurt. De gemeente publiceerde een vergunningsaanvraag voor – hou je vast – 'een bouwwerk geen gebouw zijnde'. Het klinkt als een cryptisch raadsel, nietwaar? Net zoals 'een baksel geen gebak zijnde' of 'een schilderwerk geen schilderij zijnde'. Wat blijkt? Het ging dus om een gigantisch billboard met ledscherm van bijna zes bij tweeënhalve meter, gepland in de middenberm van een weg die naast de achtertuinen van bewoners ligt. Maar dat stond dus niet zo in de titel. Gewoon een klein doorklikverhaal verderop in de tekst.

De buurt had niet alleen bezwaar tegen het scherm, maar vooral tegen de manier waarop de gemeente het had gecommuniceerd. 'Een bouwwerk geen gebouw zijnde' – serieus? Zeg gewoon wat het is. Het kost toch niet meer moeite om in de titel te zetten: "Vergunningaanvraag voor een billboard met ledscherm"? Maar nee, om de afmetingen te achterhalen moest je bellen. De locatie? Ach, die bleef ook een beetje vaag.

Het doet me denken aan een tijd geleden toen er 'houtopstanden' gekort zouden worden. Niemand zingt toch "Hoor de wind waait door de houtopstanden"? Het bleken bomen te zijn. Mooie, oude bomen die gekapt werden, omdat ze zogenaamd onveilig waren. Wederom: de buurt voelde zich misleid.

Kan het ook anders? Ja, in het buitenland doen ze het soms beter. In Zwitserland geven ze bijvoorbeeld de contouren van een gepland gebouw weer met een houten frame. In Frankrijk krijg je een bordje aan de deur als je een vergunning hebt om te verbouwen. Waarom? Omdat duidelijke communicatie de basis is van respect en betrokkenheid in de samenleving.

Dus, beste ambtenaren: let op je woorden. Die kunnen zoveel toegankelijker. Het laatste wat je wilt, is de indruk wekken dat je wat te verbergen hebt. Want in deze democratie hebben we afgesproken dat we rekening met elkaar houden. Of je dat nou een bouwwerk, een gebouw, of gewoon een billboard noemt.

‍